Testautomatisering is de mosterd van de IT

Auteur: Jochem Gross

Wie kent het programma Keuringsdienst van Waarde? Ik ben fan. Ze laten op een eenvoudige manier zien hoe consumenten worden misleid. Denk aan olijfolie die in Nederland peperduur is en van de laagste kwaliteit. Of ‘verse’ zalm die eigenlijk ontdooide diepvrieszalm is – en daardoor duurder. Ook pizza’s met extra vezels, afkomstig van hout, zodat ze gezonder lijken. Je lichaam kan deze vezels niet verteren; ze dienen alleen om hout stevig te houden. Fabrikanten spelen in op onze drang naar gezonder, verser en beter, maar geven ons niet altijd wat we denken te krijgen. Programma’s zoals de Keuringsdienst van Waarde zijn essentieel om consumenten wijzer te maken, zodat ze gaan nadenken over wat ze kopen en/of eten.

Mysterieuze goochelaars

Keuringsdienst van Waarde zou niet misstaan in de IT-wereld. Verschillende waarheden lopen door elkaar. Specifiek voor mijn vak: testers worden vaak gezien als ‘handjes’ die een trucje doen. Als een applicatie werkt na een test, dan is die toch bugvrij? En nog beter: testen kan volledig automatisch! Waarom zou je nog testers nodig hebben als ontwikkelaars of gebruikers het ook kunnen doen? Het gevolg: testers worden steeds vaker vervangen door testautomation engineers. Maar is testautomatisering echt de alleskunner waardoor je niets anders meer nodig hebt?

 

De klant wil het!

Een aflevering over mosterd zette me aan het denken. Het originele recept uit de 19e eeuw wordt nauwelijks verkocht. Waarom? Moderne mosterd zit vol aroma’s en xanthaangom[1] om de smaak en textuur te verbeteren. Hierdoor lijkt de oude mosterd veel minder smaak te hebben. Volgens de fabrikant komt dit simpelweg omdat klanten steeds meer smaak willen. De markt dicteert de verandering. En een fabrikant luistert uiteraard goed naar de klanten, toch?  In het geval van mosterd wil de klant meer smaak en dat kan op een goedkopere manier gebeuren. Hierdoor heeft de fabrikant minder kosten, dus een grotere winstmarge.  De niet-wetende klant 'hapt' het toch wel. En zorgt er zo onbewust voor dat het product van mindere kwaliteit is. Want de fabrikant had er ook voor kunnen kiezen om meer mosterzaad toe te voegen, voor die betere textuur en smaak.

Mosterd na de maaltijd

Testautomatisering is als die mosterd. Het lijkt fantastisch met kreten als: sneller naar productie, hogere testdekking, betere kwaliteit. Maar wat vaak wordt verzwegen, is dat het onderhoud intensief is, dat automatisering maatwerk vereist en dat het slechts ‘checkt’ in plaats van echt test. Klanten willen het succesverhaal horen, niet de nuances. Iedereen doet het, dus wij moeten ook. En anders zijn we niet agile, DevOps, of innovatief genoeg. En nu AI een hype is, moeten we wel inzetten op testautomatisering, toch? AI kan veel, maar het staat nog in de kinderschoenen wat mij betreft. Ik zie op het gebied van digitale toegankelijkheid dat het steeds makkelijker wordt voor de gebruiker. Zo kan een AI tool die hatelijke Captcha voor een blind persoon invullen. En ik gebruik ook copilot die mijn code aanvult. Dan zijn er mensen die denken: nu kunnen testers ook programmeren! Mijn mening is dat het voor een tester makkelijker wordt. Maar je moet nog steeds blijven nadenken en de gegeneerde code blijven controleren. Tegenwoordig staat overal AI bij en het verkoopt waarschijnlijk als een tierelier.  Ik zie steeds meer bedrijven die zich puur en alleen op testautomatisering focussen. We voeden de klant want het wil smaak hebben. Steeds meer smaak. Steeds meer mosterd. Maar mag je het nog wel mosterd noemen?

 

Waar haal je de mosterd?

Testautomatisering eindigt vaak met een bittere nasmaak. Het is te duur, duurt te lang, de kwaliteit is nog niet hoog genoeg enzovoort. Goede testautomatisering is robuust, richt zich op essentiële checks en ondersteunt repeterend werk. Het verifieert wat je al weet. Maar écht testen is iets anders. Het vereist nieuwsgierigheid, een scherp oog en het vermogen om onverwachte problemen te ontdekken. Exploratief testen blijft cruciaal om het onbekende te vinden.

 

De smaak wordt minder

Als ik te lang met testautomatisering bezig ben, merk ik dat mijn testvaardighenden achteruitgaan. Mijn focus verschuift van ontdekken naar bevestigen. Mijn mindset gaat van kritisch onderzoeken naar simpelweg bevestigen dat mijn test werkt. En dat is gevaarlijk, omdat je dan alleen nog maar bevestigt wat je al weet en geen nieuwe fouten meer ontdekt. Testautomatisering kan (voorlopig) nooit menselijke intuïtie, creativiteit en ervaring vervangen. Zonder exploratief testen loop je het risico om blinde vlekken te ontwikkelen en fouten pas in productie te ontdekken. En dan is het te laat en het meest kostbare moment om verbeteringen toe te passen.

 

Testen moet compleet blijven

Steeds vaker wordt testautomatisering als ‘core business’ gezien. Maar met alle respect voor de klant: testen is een vak. Een goede tester kijkt verder dan alleen geautomatiseerde checks. We zorgen ervoor dat kwaliteit gewaarborgd blijft – niet alleen door testen, maar door het hele proces te begrijpen en verbeteren. En ook het team of ook het hele bedrijf daarin mee te nemen. Testen mag geen misleidend product worden, zoals goedkope olijfolie die als luxe wordt verkocht. Of mosterd die steeds meer af gaat wijken van hoe het product origineel bedoeld was. We moeten een open en transparant testvak behouden. Ik roep op om testers aan te nemen die het hele testproces beheersen.

 

FAST

Wij, De Agile Testers, vertellen en beheersen het complete verhaal. Wij weten hoe testen écht werkt. En wij delen onze kennis graag – niet puur voor de winst, maar omdat we geloven in kwaliteit en tevreden eindgebruikers. Wij willen oprecht de klant vooruithelpen. Wij hebben onze visie in het FAST boek vastgelegd. Een echte tester herken je daaraan: als in het algemeen iets niet goed werkt, laten we het niet los tot het verbeterd is. En we zoeken het tot de bodem uit. Probeer het eens en merk het verschil!

 

[1] Als je moeilijke woorden moet gebruiken die bijna niemand gebruikt, dan moet er ook een lampje gaan branden is mijn mening... En xanthaangom is een bindingsmiddel. Want van nature kan je mosterd goed laten binden door meer mosterdzaad toe te voegen. Maar xanthaangom is goedkoper: lekker authentiek!

Naar het overzicht